Overprikkeling, een woord dat veel ouders maar al te goed kennen.
Soms lijkt het alsof het uit het niets komt: je kind dat opeens boos wordt, zich terugtrekt, gaat huilen of volledig blokkeert. Vaak is het een opeenstapeling van kleine signalen die uiteindelijk tot een volledige overload leiden. Als ouder voel je je dan vaak machteloos. Er zijn echter manieren om je kind te helpen omgaan met overprikkeling.
Vijf kleine stapjes die een wereld van verschil kunnen maken:
1. Creëer een veilige plek
Zorg thuis voor een rustige, prikkelarme omgeving waar je kind zich kan terugtrekken wanneer alles te veel wordt. Denk aan een hoekje met kussens, een vertrouwde stoel of een tentje met zachte verlichting. Dat hoekje kan zich in de leefruimte bevinden, maar evengoed in de slaapkamer van het kind. Het moet een plekje zijn waar je kind even kan bekomen, zonder oordeel.
2. Leer de vroege signalen herkennen
Overprikkeling komt niet uit de lucht vallen. Let op subtiele signalen zoals wiebelen, terugtrekken, spanning in de stem of juist stilte. Hoe eerder je deze tekenen herkent, hoe sneller je kunt ingrijpen. En opgelet : iedereen is anders, dus ook signalen van overprikkeling kunnen bij elk kind anders zijn.
3. Bied voorspelbaarheid en structuur
Een voorspelbare dag geeft rust. Werk met dagschema’s, pictogrammen of visuele timers indien nodig en uiteraard aangepast aan de (ontwikkelings)leeftijd van je kind. Bereid je kind voor op drukke momenten en leg stap voor stap uit wat er gaat gebeuren.
4. Stimuleer zelfregulatie
Leer je kind simpele technieken om zelf tot rust te komen, zoals bv. ademhalingstechnieken, zachtjes op een stressbal knijpen of het rustig neuriën van een vertrouwd liedje. Kies samen welke techniek bij hem of haar past.
5. Blijf zelf kalm
Jouw rust is aanstekelijk. Als jij zelf in de storm kalm blijft, voelt je kind zich veiliger en kan het makkelijker terug tot zichzelf komen.
Overprikkeling is geen onwil, maar een signaal dat het té druk of té veel wordt. Door deze kleine aanpassingen en bewuste steun geef je je kind de kans om stap voor stap veerkracht op te bouwen.
